Καταγραφή και ανάλυση μιας γλώσσας υπό εξαφάνιση: το γραμματικό σύστημα της Γκρίκο

Αυτή η ιστοσελίδα φιλοξενεί το βασικό παραδοτέο μιας επιστημονικής μελέτης που εκπονήθηκε κατά το διάστημα Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2013, με την οικονομική υποστήριξη του Ιδρύματος Ι.Λάτση. Αντικείμενο της μελέτης ήταν πτυχές της γραμματικής της Γκρίκο, με ιδιαίτερη έμφαση στη μορφοσύνταξη του ρήματος. Για την εκπόνηση της μελέτης συλλέχθηκαν νέα δεδομένα, τα οποία κατόπιν μεταγράφηκαν, ψηφιοποιήθηκαν, επισημειώθηκαν και αποθηκεύτηκαν στη βάση δεδομένων που συνδέεται με αυτό τον ιστότοπο.

Η Γκρίκο είναι μια ελληνική διάλεκτος που ομιλείται στην Απουλία (επαρχία του Λέτσε), στην περιοχή της Νότιας Ιταλίας που ονομάζεται Σαλεντινή Ελλάδα (Grecìa Salentina). Έχει αναγνωριστεί ως μειονοτική γλώσσα από το Κοινοβούλιο της Ιταλίας από το 1999. Επισήμως, η Σαλεντινή Ελλάδα περιλαμβάνει 12 χωριά: Καλημέρα, Καρπινιάνο Σαλεντίνο, Καστρινιάνο ντέι Γκρέτσι, Κοριλιάνο ντ’Ότραντο, Κουτροφιάνο, Μαρτάνο, Μαρτινιάνο, Μελπινιάνο, Σολιάνο Καβούρ, Σολέτο, Στερνατία και Τσολίνο. Δε διατίθεται ακριβής αριθμός των ενεργών ομιλητών της διαλέκτου αυτή τη στιγμή.

Η Γκρίκο είναι το μέσο έκφρασης των μελών των τοπικών κοινοτήτων. Η Γκρίκο είναι επίσης εξαιρετικά ενδιαφέρουσα από την άποψη της θεωρητικής γλωσσολογίας. Ως ελληνική διάλεκτος, ενδιαφέρει επιστήμονες που μελετούν τη διαλεκτική ποικιλομορφία, αλλά και την ιστορία της ελληνικής γλώσσας. Επιπλέον, καθώς η Γκρίκο συνυπάρχει εδώ και αιώνες με την τοπική ιταλική διάλεκτο (τα Σαλεντίνο) καθώς και, πιο πρόσφατα, με την πρότυπη ιταλική, μας παρέχει εξαιρετική δυνατότητα να μελετήσουμε πώς η γλωσσική αλλαγή επέρχεται μέσω γλωσσικής επαφής.

Ευχαριστούμε θερμά το Ίδρυμα Λάτση καθώς και τους ανθρώπους στις κοινότητες των ελληνόφωνων χωριών που συμμετείχαν με ενθουσιασμό στην έρευνά μας, χωρίς τη βοήθεια των οποίων δε θα είχαμε ολοκληρώσει αυτό το έργο.